Kamperfoelieplein 29, Kamperfoeliestraat 279

parochiekerk van de Heilige Familie

toon op de kaart
  • Status
    Gemeentelijk Monument
  • Architect
    Stuyt, J.
  • Bouwstijl
    Neo-Romaans
  • Wijk
    Valkenboskwartier
  • Bouwjaar
    1921-1922
Registerblad 

Op een vrijstaand, rechthoekig kavel gesitueerde R.K. Parochiekerk van de H. Familie uit 1921-1922 naar ontwerp van de architect Jan Stuyt. Op de kavel staan verder een parochiehuis en de na de bouw bewaard gebleven bouwkeet.

Het in de zichtas van Kamperfoelieplein en Goudenregenstraat gesitueerde kerkgebouw is een kruisbasiliek, geïnspireerd op de vroeg romaanse Duitse kerkarchitectuur vergelijkbaar met de St. Michael in Hildesheim. De architect Jan Stuyt, een leerling van P.J.H. Cuypers bouwde in Den Haag twee grote parochiekerken. De andere, gewijd aan de H. Gerardus Majella in de Wenckebachstraat is in 1982 afgebroken.

De R.K. Parochie van de H. Familie is een kruisbasiliek met twee kleine torens aan weerszijden van de westgevel, die bekroond worden door met rondbogen geopende klokkenverdiepingen beëindigd door vierzijdige spitsen. Onder de galmgaten van de rechter spits zijn in totaal drie uurwerken te zien. De noord- en zuidgevels bezitten in de hooggeplaatste lichtbeuken groepen van telkens drie geschakelde rondboogvensters en in de zijbeukmuren zelfstandig in het metselwerk opgenomen rondboogvensters. In de gevels is gebruik van rijks siermetselwerk en op meerder plaatsen zijn de voor architect Stuyt kenmerkende decoratieve siervelden met zwart en wit tegelwerk aanwezig. Het transept bezit op de oostelijke hoeken ronde traptorens met conische spitsen. In het fronton van de westgevel is een groot tympaan met een tegeltableau voorstellende de Heilge Familie met links en rechts daarvan de Alpha en Omega. Dit tegeltableau is een vermoedelijk na-oorlogse vervanging van het oorspronkelijk kunstwerk. Boven de hoofdingang is in het boogveld een mozaïek met voorstelling van herten, drinkend uit de levensbron aangebracht.
Deze hoofdentree wordt betreden door middel van een hardstenen bordestrap met ter weerszijden pylonen.

Het interieur heeft rondboog-arcaden op vierkante pijlers waarbij de hoofdbeuken worden beëindigd met beschoten kappen en de zijbeuken met ribloze kruisgewelven op gordelbogen. De lagere, halfronde gesloten hoofdapsis is met een stenen kalot overwelfd. De zijkapellen aan weerszijden van het koor hebben galerijen op rondbogen, gedragen door zuilen met gepolijste granieten schachten en teerlingkapitelen. Ook onder de rondbogen waarmee de lage omgang rond de apsis geopend is, zijn gepolijste granieten zuilen met kapitelen aangebracht waarop de evangelistensymbolen zijn gebeeldhouwd. De vloer is gedekt met in patronen gelegde vierkante tegels van diverse kleuren. In de ramen is veelvuldig gebruik gemaakt van glas-in-lood. Tegen de eindwanden van het transept bevinden zich grote muurschilderingen die uit de jaren zestig van de vorige eeuw dateren. Aan de noordzijde is de bruiloft van Canaän te zien en aan de zuidzijde de Wonderbare Broodvermenigvuldiging. Uit dezelfde periode dateert de geschilderde triomfboog naar de apsis met een voorstelling van de Heilige Drieëenheid en heiligen. De huidige kleurstelling en decoraties op de wanden zijn een versoberde reconstructie van de oorspronkelijke afwerking die in de jaren zestig van de vorige eeuw is verdwenen onder een witte afwerklaag. Vermeldenswaard is voorts een tegeltableau in het metselwerk van de westgevel met een voorstelling van de middeleeuwse kapel op Oud Eik en Duinen. Tot het waardevolle kerkinterieur behoren de in metaal uitgevoerde preekstoel tegen de noord-oostelijke pijler van de viering, de uit de bouwtijd daterende kerkbanken en het tegen de westgevel geplaatste orgel.

Aan de zuidwestzijde bevindt zich het parochiehuis, dat met een gang direct in verbinding staat met de sacristie van de kerk. Het sober vorm gegeven pand bestaat uit twee bouwlagen onder een geprononceerde samengestelde kap. De gevels zijn in dezelfde kleur baksteen opgetrokken als de kerk. Een opvallend element is het eenlaags huisje in de noordoosthoek. Het in stijl- en regelwerk opgetrokken gebouwtje was bedoeld als bouwkeet tijdens de bouwwerkzaamheden. Het is nadien altijd bewaard gebleven en heeft lange tijd dienst gedaan als bibliotheek.

De R.K. Parochie van de H. Familie is van architectuur- en cultuurhistorische waarde als enig voorbeeld in Den Haag van een op de vroeg-romaanse Duitse kerkarchitectuur geïnspireerde bakstenen kruisbasiliek. Kunsthistorische waarde bezit de kerk vanwege de kunstwerken aan het in- en exterieur en de gebrandschilderde ramen. Tevens heeft het complex stedenbouwkundige waarde vanwege de zeer prominente ligging aan het Kamperfoelieplein in de zichtas van de Goudenregenstraat.
 

Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Mozaiek boven de hoofdentree in de westfacade.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Kapiteel van één van de marmeren zuilen in het koor.
Glas-in-lood in één van de raamnissen in het koor.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Interieur gezien naar het noordeljik transept.
Het middenschip gezien naar het westen.
Het middenschip gezien naar het westen.
Zicht op het koor en het noordelijk transept.
Detail van de houten kapconstructie in het schip.
Opname D. Valentijn, 11 maart 2005.
Tegeltableau aangebracht in één van de pjilers in het westwerk.
architect Jan Stuyt (1868-1934)
interieur kerk
interieur kerk
interieur kerk
interieur kerk
interieur kerk
interieur kerk
interieur kerk
interieur kerk
interieur kerk