Schipperplein

telefoonschakelstation P.1

toon op de kaart
  • Status
    Gemeentelijk Monument
  • Wijk
    Scheveningen
  • Bouwjaar
    1942-1945
Registerblad 

De Atlantikwall.

Eind 1941 besloot het Duitse opperbevel tot de aanleg van de Atlantikwall langs de Europese Westkust. De aanleg van deze verdedigingslinie vond in de jaren 1942-1945 plaats. Het doel was in geval van een tweefrontenoorlog de geallieerden aan de kust te verslaan. Bij de opzet van de Atlantikwall lag de nadruk aanvankelijk op strategisch belangrijke plaatsen (zoals havens en zeegaten). In Nederland kregen daarom Den Helder, IJmuiden, Hoek van Holland en Vlissingen de meeste aandacht en de hoogste status ("Verteidigungsbereich" en/of "Festung"). Ook Den Haag/Scheveningen werd, als kustplaats en bestuurlijk centrum, als potentieel interessant doelwit voor een invasie cq. "raid" gezien. Aan Den Haag/Scheveningen werd dan ook de op een na hoogste status verbonden ("Stützpunktgruppe"). Het geheel van verdedigingswerken, dat een groot deel van het Haagse en een kleine deel van het Wassenaarse grondgebied besloeg, kreeg de benaming "Stützpunktgruppe Scheveningen" mee.

Telefoonschakelstation P.1.
Het telefoonschakelstation maakte onderdeel uit van een bataljonscommandopost op en in de omgeving van het Lindoduin.

A. Lokatie.
De bunker ligt ondergronds, onder het Schipperplein.

B. Omschrijving.
De bunker behoort tot de categorie met het grootste weerstandsvermogen (Ständiger Ausbau in Stahlbeton). Het ontwerp van deze bunker is afkomstig van de Duitse landmacht. Dit standaardtype staat bekend als Regelbau 616, Groszschaltstelle. Het Baunummer is 8599. De bouw vergde 600 m3 beton, 30 ton wapeningsijzer en 6 ton ijzeren balken.

Type 616 functioneerde in het kader van het militaire telefoonverkeer en stond op verdeelpunten. Vanuit deze bunker werd het vestingsnet verzorgd. Het volledig ondergronds gelegen werk bestaat uit een afwachtingsruimte en een opslagruimte voor kabelrollen, doormeetapparatuur en gereedschap. In de afwachtingsruimte was plaats voor zes man en de schakelkasten. Het object heeft een ingang met een gassluis, die naar de afwachtinsgruimte leidt. Vanuit een speciale ruimte in de bunker kon de ingangszijde worden bestreken (nabijverdediging). Tegenover de entree bevindt zich een schietgat. Vanuit de ruimte achter dit schietgat kon de ingang onder vuur genomen worden (ingangsverdediging). De opslagruimte heeft een eigen ingang. De bunker is voorzien van een open waarnemingspost.

Type 616 behoort tot de zelden gebouwde bunkertypes. In Europa zijn er minimaal circa 25 gebouwd. Den Haag kent er één.

De bunker is een gaaf, in de oorspronkelijke context bewaard gebleven, voorbeeld van een zeldzaam, op Haags niveau uniek type.
Het object is van algemeen belang voor de gemeente Den Haag wegens zijn cultuurhistorische waarde en zijn betekenis voor de wetenschap.
 

telefoonschakelstation P.1