Denneweg 144 t/m 176

Hofje van Kuijpers

toon op de kaart
  • Status
    Gemeentelijk Monument
  • Architect
    Zodaer, A.Th.
  • Wijk
    Centrum
  • Bouwjaar
    1773
Registerblad 

Exploitatiehofje van twee rijen woningen uit 1773 naar ontwerp van A.T. Zodaer gelegen achter de hoofdbebouwing van de Denneweg. Bekend onder de naam Hofje van Kuijpers of Hofje van Suzanne Suerkann.

Exploitatiehofjes werden vooral in de tweede helft van de negentiende eeuw gebouwd toen als gevolg van de industriële revolutie grote groepen arbeiders naar de steden trokken. Achttiende eeuwse hofjes, zoals deze aan de Denneweg zijn uiterst zeldzaam. Den Haag telt slechts twee andere exploitatiehofjes uit deze periode:de eveneens door Zodaer gebouwde hofjes Noordeinde 104 t/m 120 en Denneweg 34 t/m 42. Het woord exploitatiehofje zegt het al; de huisjes werden alleen gebouwd om er aan te verdienen. Omdat voor bouwen achter de openbare straat destijds geen vergunning nodig was, zijn deze hofjes veelal te vinden op binnenterreinen waar zij achter de statige woonhuizen aan de straat een verborgen bestaan leiden. De bouw van exploitatiehofjes liep in het begin van de twintigste eeuw snel ten einde. Met de inwerkingtreding van de gemeentelijke Bouw- en Woonverordening in 1906 werd het bouwen van woningen op binnenterreinen geheel verboden.
In 1773 bouwde meester-timmerman en schrijnwerker Arnoldus Theodorus Zodaer de twee rijen met in totaal achttien huisjes op een terrein achter de huizen van de Denneweg. In een verkoopacte van 24 juli 1775 wordt het beschreven als 'een Hofje, bestaande in 18 daar door den verkooper in de jaren 1773-1774 nieuw getimmerde huisjes en erven, gelegen op den Dennenweg onder Haag-ambacht'. In 1786 werd het verkocht aan meester-timmerman Adrianus Kuypers en in 1819 kwam het in het bezit van de in Amsterdam wonende Susanna Zuerkann. Naar beiden wordt het hofje ook wel het hofje van Kuypers en het hofje van Susanna Zuerkann genoemd. Er zijn momenteel nog zestien huisjes bewaard gebleven omdat in 1903 er twee werden opgeofferd ten behoeve van nieuw te bouwen huizen aan de Nieuwe Schoolstraat. De twee rijen huisjes bestaan uit begane grond en verdieping onder met pannen gedekte doorlopende zadeldaken. De oorspronkelijk in schoon metselwerk uitgevoerde gevels zijn later afgewerkt met een witte sauslaag. De woningen zijn voorzien van het voor Zodaer kenmerkende geprofileerde fries dat de getoogde ramen van de zolderverdieping met elkaar verbindt. De uitbouwtjes met de toiletruimte voor de huizen zijn in 1901 aangebracht

Denneweg 144 t/m 176 is van architectuurhistorische en cultuurhistorische waarde als representatief voorbeeld van een op een binnenterrein gesitueerd twee-laags exploitatiehofje in het centrum van de stad. Bovendien heeft het zeldzaamheidswaarde als één van de weinige exploitatiehofjes in Den Haag uit de achttiende eeuw.

 

begrenzing hofje behorend bij de redengevende omschrijving
detail gevel
entree