Diamanthorst 187 Onyxhorst 5

kerkelijk centrum "Het Kruispunt"

toon op de kaart
  • Status
    Gemeentelijk Monument
  • Architect
    Nieukerk, K.J.
  • Bouwstijl
    Wederopbouw
  • Wijk
    Mariahoeve
  • Bouwjaar
    1965-1969
Registerblad 

Voormalige Nederlands Hervormde Kruispuntkerk, ontworpen in 1965 en gebouwd in 1968-‘69 door architect K.J.  Nieukerk.

Het complex is gesitueerd op een hoekterrein aan de Diamanthorst en Onyxhorst. Het bestaat uit een kerkzaal die met een corridor verbonden is met laagbouw waarin de nevenruimtes ondergebracht zijn. Meer naar achter op het perceel is een vrijstaand gebouw geplaatst, oorspronkelijk de kosterswoning (Onyxhorst 5).

De kerk is opgetrokken in felrode baksteen met wit beton en een dak van een uitkragende driehoekige dakligger. De vloeren, klokkenstoel, de dakligger en het hoofdingangsportaal zijn van gewapend beton. De dragende wandconstructies zijn van metselwerk gecombineerd met staal en hout. Oregon pine delen zijn gebruikt ter aankleding van plafonds en het ingangsportaal van het wijkcentrum. In plaats van een traditionele klokkentoren heeft deze kerk een driehoekige wit betonnen klokkenstoel die naar boven puntig toeloopt, met bovenin een kleine luidklok. De kerkruimte is het belangrijkste deel van het gebouw, wat bevestigd wordt door de ligging in het midden. Het is een rechthoekige ruimte waarvan twee wanden gesloten en twee wanden van glas. De schuine wand achter het liturgisch centrum is direct onder de kap voorzien van een strook bovenlichten met geel glas. De vloer wordt gevormd door tegels bestaande uit een mengsel van grint en cement. Het orgel is in 1970 gebouwd door de firma Van den Berg & Wendt (Zwolle, Nijmegen).

Beeldend kunstenaar Joop Beljon ontwierp de bakstenen wanden van het interieur met sculpturale vormen. Ook is hij verantwoordelijk voor het liturgisch meubilair: preekstoel, lezenaar, avondmaalstafel en doopvont.  

De naoorlogse uitbreidingswijk Mariahoeve had begin jaren 60 nog steeds geen hervormde kerk, waardoor de hervormde kerkgangers naar diensten in tijdelijke ruimtes moesten. In 1965 werd een prijsvraag onder vier architecten uitgezet voor de eerste permanente hervormde kerk in Mariahoeve. Het ontwerp ‘Pinksterbloem’ van K.J.  Nieukerk werd gekozen, maar is uiteindelijk niet uitgevoerd.  Nieukerk, een Haagse architect, bedacht een geheel ander ontwerp.

’t Kruispunt is van algemeen belang vanwege de architectuurhistorische waarde als voorbeeld van kerkbouw uit de wederopbouwperiode met een levendige, sculpturale ontwerpopvatting. ‘t Kruispunt heeft bovendien stedenbouwkundige waarde als beeldbepalende kerk in de wijk Mariahoeve, waar het met haar sculpturale vormen, schuine lijnen en felrode baksteen afsteekt tegen de omringende rechthoekige, grijze flats. Tot slot is het van kunsthistorisch belang vanwege de aanwezigheid van kunstwerken die een eenheid vormen met het gebouw.