Kwekerijweg 8-8a en bij 2

schuur, magazijn en watertoren.

toon op de kaart
  • Status
    Gemeentelijk Monument
  • Wijk
    Westbroekpark
Registerblad 

Watertoren, magazijn en twee houten schuren van de stadskwekerij.

Het gebied ten noordoosten van het buurtschap Wittebrug werd in de negentiende eeuw uitgekozen om zand te winnen. Door het afgraven van het zand kwam men dichter bij het grondwaterpeil, wat betekende dat het terrein na het afgraven voor landbouwdoeleinden gebruikt kon worden. Voor de afvoer van de grote hoeveelheden zand werd in het midden van het af te graven gebied een vaart gegraven richting het kanaal dat Den Haag met Scheveningen verbindt. Na de ontginning van het gebied verpachtte de gemeente de grond aan kwekers en groente- en fruittelers, die ook wel warmoeziers genoemd werden. In 1860 verrees in de as van de vaart een jachtopzienersvilla, Villa Zwitserland. In 1907 werden de villa en de omliggende kwekerijen door de gemeente aangekocht om er een stadskwekerij in te richten. De villa werd als directeurswoning in gebruik genomen en op het kwekerijterrein werden tal van nieuwe gebouwen opgetrokken. De vaart werd gebruikt als de belangrijkste aan- en afvoerroute. Uit de oudste fase van de stadskwekerij resteren een houten watertoren, twee houten schuren en een gemetseld magazijn annex kantoor.

De watertoren, het magazijn en de twee houten schuren zijn van cultuurhistorische waarde als goed bewaard gebleven voorbeelden van kwekerijgebouwen uit het begin van de twintigste eeuw.  Stedenbouwkundige waarde ontlenen de gebouwen aan de ligging nabij de Villa Zwitserland (een rijksmonument) en de kwekerijvaart. De gebouwen zijn in hoofdopzet goed bewaard gebleven.

NB. De niet nader genoemde opstallen op het terrein vallen buiten de bescherming van het monument.