Spuistraat 72 en 74

toon op de kaart
  • Status
    Rijksmonument
  • Architect
    Jacot, A. Oldewelt, W.
  • Monument nr.
    459777
  • Bouwstijl
    Um 1800-bewegung
  • Wijk
    Centrum
  • Bouwjaar
    1909
Registerblad 

Inleiding.
Voormalig modemagazijn uit 1909 op de hoek van de Spuistraat-Hofweg in de historiserende stijl van de "Um Achtzehnhundert Beweging", gebouwd voor de firma B.J. Voss & Zonen naar ontwerp van het architectenbureau J. Jacot en W. Oldewelt. In 1914 aan de zijde van de Hofweg door A. Jacot uitgebreid in dezelfde vormgeving.

Omschrijving.
Pand op samengestelde plattegrond bestaande uit kelder, vijf bouwlagen en kapverdieping onder het oorspronkelijk met leien gedekte mansardedak. Aan de Spuistraat telt het pand vier, aan de Hofweg zeven vensterassen. De hoek Spuistraat-Hofweg bezit een afgeronde hoekpartij.
Oorspronkelijk telde de gevel aan de Hofweg 5 vensterassen. In 1914 is deze gevel naar aanleiding van de Hofwegdoorbraak door Jacot in identieke stijl uitgebreid met twee vensterassen. Toen is ook de oorspronkelijk smallere vijfde travee verbreed. De gevels zijn op de verdiepingen geheel met zandsteen bekleed. De parterre, geleed door granieten pilasters met vrij opgevatte Jonische kapitelen, wordt afgesloten door een fors hoofdgestel, waarboven de gevel verticaal wordt geleed door rijzige, over alle verdiepingen doorlopende, pilasters waarvan de Jonische kapitelen een versiering met wapenschilden bezitten. In het fries van de scheiding tussen parterre en verdieping is langs de gevel in de Spuistraat de naam "B.J. Voss & Zonen" in zandsteen aangebracht. De gevels bezitten een golvend beloop doordat de vensterassen aan weerszijden van de hoekpartij enigszins convex zijn uitgevoerd en de andere traveeën beurtelings door kleine balkons en erkers, beide met borstweringen,worden verlevendigd. De ingangstravee op de hoek vertoont boven de - in recente tijd gemoderniseerde - entree een balkon met borstwering en siervazen in Lodewijk XVI-trant. De geprofileerde omlijsting waarbinnen de vensters in de hoektravee zijn gevat, heeft een segmentvormige bekroning met het gebeeldhouwde, door bladwerk omgeven stadswapen. In de zijgevels bezitten de vensters van de derde verdieping kroonlijsten met frontonvormig gebogen middenstuk. Tussen de vensterreeksen bevinden zich gebeeldhouwde festoenversieringen en consoles. Boven de uitstekende kroonlijst loopt aan de dakvoet een natuurstenen balustrade met siervazen. De hoekpartij wordt bekroond door een dakkapel in getoogde omlijsting van natuursteen met daarboven een houten lantaarn met festoenversieringen en een koepelbekroning. Ook boven de laatste travee aan de Hofwegzijde is een lantaarn met koepeldak op het dak aangebracht. De oorspronkelijke etalageruiten tussen de pilasters zijn vanaf het midden van de jaren vijftig meerdere malen gemoderniseerd. Waardering.

Winkelpand architectuurhistorisch van waarde als kenmerkend voorbeeld van de, door architect Jacot veel toegepaste, historiserende vormgeving in de stijl van de "Um Achtzehnhundert Beweging". Cultuurhistorisch van waarde als een van de opvallendste uitingen van de cityvorming van de Haagse binnenstad, zoals die zich rond de eeuwwisseling heeft voltrokken. Stedebouwkundig neemt het een markante plaats in op de hoek van de toegang tot de Spuistraat, mede in relatie tot het winkelpand Spuistraat 71 op de andere hoek.
 

ansichtkaart met rechts Spuistraat 72-74   datum: 1928
gevel detail