Zwarte Pad

luchtwachttoren Scheveningen

toon op de kaart
  • Status
    Gemeentelijk Monument
  • Wijk
    Scheveningen
  • Bouwjaar
    1953
Registerblad 

Luchtwachttoren van het Korps Luchtwachtdienst uit 1953 naar ontwerp van de 2e Genie-Commandement te 's-Gravenhage. De toren is gebouwd op een puinheuvel in de Oostduinen waarvan het puin afkomstig is van het bombardement in de Tweede Wereldoorlog op het Bezuidenhout.

De in schoon metselwerk opgetrokken Scheveningse luchtwachttoren op vierkante plattegrond is 6,5 meter hoog en staat ca. 32 meter boven NAP. Door middel van een in de toren opgenomen trap is het uitkijkplatform bereikbaar. De houten binnendeuren, trap en ramen zijn nog aanwezig. De buitendeur in de westgevel is circa 10 jaar geleden vervangen door een nieuw staal exemplaar. De toren maakte onderdeel uit van een landelijk netwerk van uitkijkposten dat tussen 1950 en 1960, tijdens de Koude Oorlog in ons land was opgezet om in tijden van spanning of oorlog laagvliegende vliegtuigen te kunnen signaleren. Dit signaleren kwam neer op melden en volgen van laagvliegende vijandelijke vliegtuigen in het Nederlandse luchtruim. Vliegtuigen beneden de 1500 meter konden met de toenmalige radartechniek niet effectief worden waargenomen en gevolgd; dat gebeurde op gehoor en met kijkers. De Scheveningse luchtwachttoren vormde een zogenaamde driehoek met een luchtwachttoren in Zoeterwoude en één op een bunker in Noordwijk. Het landelijk netwerk is in gebruik geweest tot 1964, het jaar waarin het Korps Luchtwachtdienst werd opgeheven. Na beëindiging van het luchtwachtgebruik is de toren tot circa 1973 gebruikt door Defensie voor schietoefeningen vanaf de Waalsdorpervlakte. Sindsdien is de toren in gebruik voor meteo-activiteiten. Van de in totaal 276 door heel Nederland opgerichte luchtwachtposten werd de helft gerealiseerd op bestaande gebouwen. Van de andere helft, circa 140 in opdracht van de Genie gebouwde losse torens, zijn er nog slechts 18 over. Dit zijn alle in geprefabriceerde gewapend raadbetonelementen uitgevoerde torens, met uitzondering van de Scheveningse toren die in baksteen is opgemetseld..

Waardering:
De luchtwachttoren Scheveningen is militair-historisch van waarde als een unieke representant van de voorzieningen uit de beginjaren van de koude oorlog tegen laagvliegende vijanden. De toren en het observatiesysteem waar hij deel van uitmaakte is kenmerkend voor de politieke en militaire geschiedenis van de jaren vijftig en zestig van de twintigste eeuw. Zeldzaamheidswaarde ontleent de toren aan het feit dat het de enige in metselwerk opgetrokken luchtwachttoren in Nederland is.

Luchtwachttoren
datum: 15 februari 2008
datum: 15 februari 2008
datum: 15 februari 2008
datum: 15 februari 2008
datum: 15 februari 2008